10 september 2023

Ontdekken

Wandelen in de bronsttijd? Natuurlijk! Misschien wel de allermooiste periode om te gaan wandelen. Want met je wandeling tijdens de bronst heb je kans op het zien van wilde dieren zoals edelherten en wilde zwijnen. Vooral het geburl van edelherten is geliefd tijdens de bronst. Maar.. dan moet je natuurlijk wél weten waar je op moet letten. En welke wandelingen tijdens je bronst je de meeste kans op wilde dieren spotten bieden. Ik laat je graag kennismaken met mijn top 5 wandelen in bronsttijd!

Wandelen tijdens de bronst

In de dierenwereld is de bronsttijd, ook bekend als de paartijd, een betoverende periode waarin het woud tot leven komt met een opwindende dans van voortplantingsactiviteit. Majestueuze herten laten hun krachtige geweien schitteren in het zachte licht, terwijl ze met luide roepen de aandacht van elegante vrouwtjes proberen te trekken. Deze intrigerende dans van het leven wordt beïnvloed door zowel biologische als omgevingsfactoren, waarbij daglengte en hormonale veranderingen een betoverende symfonie vormen die de natuur zelf lijkt te dirigeren. Dit schouwspel is niet alleen een spektakel voor het oog, maar ook een vitaal hoofdstuk in het boek van het voortbestaan van talloze diersoorten.

Tips om wilde dieren te spotten tijdens de bronst

Geduld
Geduld en oplettendheid vormen de sleutel tot een adembenemend avontuur! Neem rustig de tijd, geniet van het moment en blijf scherp terwijl je wacht op die betoverende ontmoeting met wilde dieren.
Vroeg vogelen
De vroege ochtend en late namiddag zijn de gouden uren voor wildsafari’s. De natuur komt tot leven en dieren gaan op zoek naar avontuur, net als jij!
Fluisterstil
Ga voor de stealth modus! Zachte stappen en fluisterende stemmen maken je bijna onzichtbaar voor de dieren. Zo kun je ongestoord hun natuurlijke gedrag observeren.
Verrekijker en camera
Vergeet je verrekijker en camera met zoom niet! Deze gereedschappen brengen wilde dieren dichterbij dan ooit tevoren, en je zult versteld staan van de details die je kunt vastleggen.
Leer meer
Dompel jezelf onder in de wereld van je favoriete dieren. Leer hun leefomgeving en gedragspatronen kennen en evolueer tot een ware expert op het gebied van wildlife. Zo transformeer je in een echte ontdekkingsreiziger in de wildernis!

#1 Wandelen tijdens de bronst: Hoge Veluwe – Hoenderloo Lang

Er is eigenlijk maar één plek waar je echt goed kunt genieten van de bronsttijd van de edelherten en wilde zwijnen. En dat is Nationaal Park de Hoge Veluwe. Wandelroute Hoenderloo Lang is zelfs bereikbaar als andere routes van de Hoge Veluwe gesloten zijn. Je kunt op deze route genieten van prachtige bronstgeluiden. Zoals edelherten en ook wilde zwijnen zijn hier te spotten.

In het kort:

 4.4/5

Waarom een mooie wandeling tijdens de bronst?

Eenvoudig waarnemen van wilde dieren
Een schitterend, vredig gebied
Ook open als de rest van de Hoge Veluwe gesloten is

Meer over de wandeling

Lengte: 8 km
Soort wandeling: Paaltjeswandeling
Start- en eindpunt: Ingang Hoenderloo, Nationaal Park de Hoge Veluwe (€)

#2: Wandelen tijdens de bronst: Kwintelooijen en Plantage Willem lll

Wanneer je de Utrechtse Heuvelrug verkent, ontdek je al gauw dat Plantage Willem III dé uitgelezen plek is om wilde dieren en statige grazers te spotten. Hier strekt zich een van de grootste droge schraalgraslanden van de provincie Utrecht uit. Te midden van de uitgestrekte graslanden van Plantage Willem III tref je wilde Galloway-runderen, majestueuze Konikpaarden en elegante Damherten. Maar wees voorzichtig, want ondanks hun schoonheid zijn en blijven het wilde dieren.

In het kort:

 4.5/5

Waarom een mooie wandeling tijdens de bronst?

Kuddes loslopende konikpaarden
Galloway-runderen
Damherten met enorme geweien

Meer over deze wandeling

Lengte: 9 km
Soort wandeling: GPS-wandeling
Start- en eindpunt: Parkeerplaats Kwintelooijen (gratis)

Nederland

5x: de mooiste wandelroutes langs grote grazers

Wandelen langs grote grazers De mooiste wandelroutes langs grote grazers als edelherten, damherten, Schotse Hooglanders, konikpaarden en zelfs de wolf. Wow! Dat is nogal een indrukwekkend rijtje. Wandelen langs grote grazers is altijd indrukwekkend, de dieren zijn vaak mensenschuw, wild

Lees meer »

#3 Wandelen met de bronst: het Deelerwoud

Het Deelerwoud strekt zich majestueus uit over de Veluwe, gelegen tussen Arnhem en Apeldoorn. Het staat bekend om zijn gevarieerde landschap, met weelderige bossen, uitgestrekte heidevelden en een serene vijver. De betoverende wandelroute in dit gebied beslaat ongeveer 9 kilometer. Deze voert je langs de meest schilderachtige plekken en is gemarkeerd met groene pijlen.

In het kort:

 4.3/5

Waarom een mooie wandeling tijdens de bronst?

Dit is het thuis van de wolf
Het moet gek lopen wil je geen grote grazers zien
Edelherten en wilde zwijnen in overvloed

Meer over de wandeling

Lengte: 9 km
Soort wandeling: Paaltjeswandeling
Start- en eindpunt: Parkeerplaats Deelen (gratis)

#4 Wild spotten op de Veluwe: Aardhuispark

Of je het nu de Kroondomeinen, Kroondomein ‘t Loo of gewoon de Veluwe noemt, één ding staat vast: het is betoverend! Mijn hart klopt sneller voor Kroondomein Het Loo. En dan specifiek deze wandeling door het Aardhuispark. Wij zagen hier een hele groep wilde zwijnen met kleintjes. Een ideale wandeling tijdens de bronstperiode. Want hier, hier zie je pas echt wat wild is!

In het kort:

 4.2/5

Waarom een mooie wandeling tijdens de bronst?

Veel damherten en edelherten
Open – zelfs als de rest van het Kroondomein dicht is
Veel dierensporen te vinden

Meer over de wandeling

Lengte: 3 km
Soort wandeling: Paaltjeswandeling
Start- en eindpunt: Aardhuispark, Bezoekerscentrum het Aardhuis (gratis)

#5 Wild spotten tijdens bronst: Otterlose Zand, Hoge Veluwe

Een wandeling op de Hoge Veluwe is werkelijk een genot, vooral op de betoverende Otterlose Zand route. Hier opent zich een uitgestrekt duinlandschap voor je, ogenschijnlijk oneindig. Het Otterlose Zand behoort tot de vijf grootste zandverstuivingsgebieden op de Veluwe en staat bekend als de meest waargenomen plek voor wolven. Deze kans moest ik gewoon grijpen!

Noot: deze wandelroute is de hele maand september gesloten om de wilde dieren te laten rusten.

In het kort:

 4.2/5

Waarom een mooie wandeling tijdens de bronst?

De wolf!
Edelherten, herten en meer
Een heleboel sporen, kijk goed in het zand

Meer over de wandeling

Lengte: 8 km
Soort wandeling: Paaltjeswandeling
Start- en eindpunt: Parkeerplaats Ingang Otterlo (€)

Welke dieren zie je tijdens de bronst?

Tijdens de bronstperiode kun je verschillende diersoorten tegenkomen, afhankelijk van de locatie en het specifieke ecosysteem waarin je je bevindt. Hier zijn enkele dieren die je tijdens de bronst kunt zien:

Edelherten

Edelherten (Cervus elaphus): De bronst van edelherten is een van de bekendste in Nederland. Tijdens deze periode kun je mannelijke edelherten, ook wel ‘bokken’ genoemd, horen burlen en strijden om de aandacht van de vrouwtjes.

Damherten

Damherten (Dama dama): Ook damherten hebben een bronstperiode, hoewel deze meestal later in het jaar plaatsvindt dan die van edelherten. De mannelijke damherten, ‘bokken’, laten dan hun burlende geluiden horen.

Reeën

Reeën (Capreolus capreolus): Reeën hebben ook een bronsttijd, maar deze is meestal minder spectaculair dan die van edel- en damherten. Tijdens de reeënbronst kun je wel bokken achter de vrouwtjes aan zien rennen.

Wilde zwijnen

Wild zwijnen (Sus scrofa): Hoewel wild zwijnen het hele jaar door kunnen paren, kunnen er piekmomenten zijn waarin mannetjes agressiever worden en gevechten aangaan om de dominantie te bepalen.

Mouflons

Mouflons (Ovis aries musimon): Mouflons zijn wilde schapen die in sommige gebieden voorkomen. Ook zij hebben een bronstperiode waarin mannetjes vechten om de vrouwtjes.

Veelgestelde vragen over de bronst

1. Wat is de bronsttijd?

De bronsttijd, ook wel bekend als de paartijd, is een opmerkelijke fase in het leven van vele zoogdieren, voornamelijk herten. Het is de periode waarin mannetjes hun imposante geweien tonen en met luide roepen proberen vrouwtjes aan te trekken en rivalen af te schrikken. Deze betoverende episode wordt beïnvloed door zowel biologische als omgevingsfactoren, zoals de lengte van de dagen en hormonale veranderingen. Het is een adembenemend schouwspel van de natuur, cruciaal voor het voortbestaan van vele diersoorten.

2. Wanneer begint de bronst?

De bronsttijd, die bekendstaat als een waar natuurlijk spektakel, begint gewoonlijk in september. Het is dan dat de bossen ontwaken met de indrukwekkende roep van de herten, die op zoek zijn naar de liefde van hun leven. De natuur op de Hoge Veluwe komt tot leven, en de bronstexcursies bieden een prachtige kans om dit schouwspel van dichtbij te ervaren.

3. Waar kun je wandelen tussen burlende herten?

In september kun je op de Hoge Veluwe deelnemen aan boeiende bronstexcursies. Binnen het nationale park zijn er tevens openbare wildobservatiepunten, waar de kans op het bewonderen van burlende herten aanzienlijk is, zoals de observatieplaats bij de Wildbaanweg. Op de website kun je een kaart vinden met de exacte locaties.

4. De beste locaties voor bronsttijdobservatie

Benieuwd naar de indrukwekkende bronsttijd van edelherten? De beste kansen om dit natuurlijke spektakel te aanschouwen vind je op de volgende locaties: Nationaal Park de Hoge Veluwe, Kroondomein Het Loo, de Veluwezoom, het Deelerwoud en Planken Wambuis. Deze prachtige gebieden op de Veluwe bieden een betoverende inkijk in dit jaarlijkse fenomeen.

5. Kan ik excursies boeken om de bronst te bekijken?

Hoe lang duurt de hertenbronst?

De bronsttijd, een betoverende fase in het leven van herten, strekt zich doorgaans uit van 15 september tot begin oktober. Gedurende deze periode zijn de bossen vervuld van opwinding en verlangen. Een hinde ervaart haar bronstige staat gedurende een dag, terwijl de herten wekenlang in een staat van opwinding verkeren. Indien ze op die dag niet wordt bevrucht, volgt de ovulatie na ongeveer 18 dagen opnieuw. Een subliem schouwspel van de natuur, waarin de cyclus van leven zich ontvouwt.

Welk tijdstip burlen?

Als je graag edelherten wil spotten tijdens de bronst, dan moet je rond zonsopgang of zonsondergang komen. Let er wel op: niet alle gebieden op de Veluwe zijn toegankelijk tijdens de bronst. En tussen zonsondergang en zonsopgang is het voor de meeste natuurgebieden op de Veluwe verboden terrein om te betreden. Dit om de wilde dieren niet te storen tijdens de bronst.

Welke periode burlende herten?

Naarmate de zomer zijn einde nadert, begint voor het edelhert de zoektocht naar liefde. Vanaf half september breekt dan de betoverende bronsttijd aan. Over de uitgestrekte Veluwe en andere gebieden weerklinkt het geluid van ongetemde oerdriften. Elk jaar trekt dit schouwspel van de paartijd van edelherten een bewonderend publiek.

Is de bronst al begonnen?

Het bronstseizoen begint meestal vanaf half september. Op dat moment staan de mannetjes vol passie te burlen, en voor ze hun strijd aangaan, besproeien ze hun zoelplek, een modderige plek, met hun eigen urine. Met deze krachtige lichaamsgeuren en luidkeels burlen definiëren ze hun territorium. Opdringerige rivalen krijgen duidelijk te horen dat ze moeten oppassen. Indringers die te dichtbij komen, riskeren een heftige confrontatie. Het kan soms uren duren voordat de overwinnaar bekend is. De beloning? Het recht om een roedel hinden te leiden. De hinden worden door de winnaar ‘beslagen’ (bevrucht).