hollands glorie

Wandelroute Rondje Liniepontje, Nieuwe Hollandse Waterlinie in Schalkwijk

D

eze wandelroute, het Rondje Liniepontje, is zo’n route waarvan je niet goed weet waar je moet beginnen. Ten positieve wel te verstaan. Want deze route was werkelijk één van de leukste, mooiste en avontuurlijkste wandelingen die ik in Nederland heb gemaakt. Mede ook omdat je twee keer het pontje over gaat en langs drie historische forten wandelt. Deze móet op je lijstje!

Lengte

10 km

Routekleur

Rood/wit

Vertrekpunt en parkeren

Werk aan de Groeneweg, Schalkwijk

Rondje Liniepontje

Het is niet zonder reden dat deze wandelroute zo mooi is. Het is met recht een route waar historie liefhebbers (me!) van zwijmelen. Deze wandelroute is namelijk onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De oude verdedigingslinie uit de vorige eeuw waarbij soldaten onze velden onder water konden zetten bij dreigende tegenstanders. Je wandelt dan ook langs ontelbaar veel bunkers, door diepe loopgraven en diverse forten. Een rondje langs de Lek was niet eerder zo mooi!

De Nieuwe Hollandse Waterlinie

Om te begrijpen waarom deze route zo mooi is, even een kort lesje geschiedenis. Als blijkt dat onze oude Hollandse Waterlinie tijdens de Franse tijd (1796 – 1812) niet goed meer functioneert, wordt hij flink uitgebreid. Het is de ‘geboorte’ van wat we nu kennen als de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De Nieuwe Hollandse Waterlinie loopt van Muiden tot de Biesbosch. 

Verdedigingslinie

Die linie is niet zomaar een rij forten en sluizen bij elkaar. Het is een complex stelsel van allerlei ingenieuze bouwwerken: dijken, dammen, forten, batterijen, werken en bruggen. Bij dreigend vijandelijk trommelvuur werden de sluizen opengezet zodat het water de linie in kon lopen. Zo ontstond er een kilometers lange barrière van water: het kolkende water steeg in sommige gevallen zelfs tot kniehoogte. Te ondiep voor boten en schepen, te diep voor militairen, voertuigen en paarden. En daar is deze route één onderdeel van.

Bij dreigend vijandelijk trommelvuur werden de sluizen opengezet zodat het water de linie in kon lopen

Rondje Liniepontje - Werk aan de Groeneweg

Deze historisch belangrijke wandelroute start in Schalkwijk, misschien wel de kern van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Parkeer je auto gratis bij Werk aan de Groeneweg. Hier begint de route meteen al prachtige vormen aan te nemen. Je wandelt hier door eeuwenoude loopgraven die zijn aangelegd tijdens de Eerste Wereldoorlog. 

Werk aan de Groeneweg

Door de loopgraven vind je allerlei informatiebordjes voor kinderen die laagdrempelig en informatief genoeg zijn voor hen om te begrijpen. Kijk vooral ook links en rechts van je: fruitbomen en bunkers wisselen zich op enkele honderden meters snel af. Wat een bijzonder uitzicht!

Richting het Liniepontje

Vanuit Werk aan de Groeneweg wandel je de dijk over, langs grote families schapen en paarden. In de verte zie je de bordjes al staan: het Liniepontje. Dit pontje brengt je in de zomermaanden voor een kleine bijdrage naar de andere kant van de Lek. Wij waren de enigen op het pontje, dus we mochten kiezen waar we wilden aanmeren. Wij kozen voor Fort Everdingen, omdat je vanuit daar de route kunt vervolgen. Ik zou jou ook willen adviseren dit te doen, dan maak je de mooiste route. Let wel; het Liniepontje vaart alleen tijdens de zomermaanden.

Bekijk hier het huidige vaarschema

Door de loopgraven vind je allerlei informatiebordjes voor kinderen die laagdrempelig en informatief genoeg zijn

Speciale vaartijden Liniepont

De Liniepont vaart in de zomermaanden speciaal voor wandelaars en fietsers, zo tussen Werk aan het Spoel, Fort Everdingen en Werk aan de Groeneweg. De Liniepont heeft een tijdelijke vaart:

  • Van begin mei tot eind juni: enkel in de weekenden en feestdagen
  • Vanaf 1 juli tot 11 september: dagelijks
  • Tot eind september: enkel in de weekenden en feestdagen

Fort Everdingen, Nieuwe Hollandse Waterlinie

Vanaf het heerlijke Liniepontje kom je uit op het terrein van Fort Everdingen. Ik zou je willen aanraden vanuit hier rechtdoor te lopen en dan bij het hekje het linkerpad te volgen (dus niet door het hekje). Je komt dan uit bij Fort Everdingen. Fort Everdingen is prachtig gerenoveerd, tegenwoordig vind je er een camping en in het fort huisvest een bierbrouwerij. Goed voor een heerlijk speciaalbiertje op het terras!

Tegenwoordig kun je bij Werk aan het Spoel heerlijk lunchen en genieten van kunst en cultuur in het openluchttheater

Werk aan het Spoel & Caatje aan de Lek

Vanaf Fort Everdingen wandel je verder naar Werk aan het Spoel. Ook weer zo’n prachtige historische parel. Dit verdedigingswerk had als doel om in de 19e eeuw de inundatiesluis te beschermen. Tegenwoordig kun je bij Werk aan het Spoel heerlijk lunchen en genieten van kunst en cultuur in het openluchttheater. Wij vonden dit één van de mooiste plekken van de route!

Terug naar de Liniepont

Vanaf Werk aan het Spoel kun je ervoor kiezen om terug te gaan met de Liniepont, terug naar de parkeerplaats van Werk aan de Groeneweg. Je kiest dan voor de kortere route. Wij kozen ervoor om verder te lopen naar Culemborg.

Rondje Liniepontje en de autopont van Culemborg

De wandelroute naar Culemborg is prachtig. Langs de oevers van de Lek is het heerlijk wandelen. Langs wilde koeien, konikpaarden, schapen en allerlei kleine vogels en libellen. Geniet van het uitzicht op het water, de over varende vrachtschepen en het uitzicht op de spoorbrug van Culemborg. Wandel onder de brug door, dat is totaal een kilometer of 2. Je komt dan vanzelf uit in het centrum van Culemborg waarbij je met de autopont weer terug kunt naar de overkant. 

Langs de oevers van de Lek

Nadat je van de autopont bent afgestapt, wandel je door de hekken aan de rechterkant van de weg. Je wandelt dan langs de oevers van de Lek, kilometers lang. Als het erg warm weer is, kun je een heerlijke duik in het water nemen. Ook voor honden een goed idee om hier lekker af te koelen! Een prachtige plek voor een welverdiende picknick. Let wel even op; er lopen hier wilde koeien en paarden. Geniet van de ontmoeting, maar blijf op 25 meter afstand. Zeker als er kleintjes bij zijn.

Ook voor honden een goed idee om hier lekker af te koelen!

Alles op een rijtje

4.5/5

Wandelroute

Rondje Liniepontje

Lengte

10 km

Soort wandeling

Paaltjeswandeling

Start- en eindpunt

Parkeerplaats Werk aan de Groeneweg (gratis)

Horeca

Caatje aan de Lek

Honden

Toegestaan, mits aangelijnd

Praktische tips

  • De volledige wandelroute is in de zomer elke dag te wandelen, ivm de vaartijden van de Liniepont.
  • Op sommige punten langs de Lek staan de planten erg hoog. Draag hoge schoenen en beschermende kleding.
  • Kom je wilde dieren zoals paarden en Schotse Hooglanders tegen? Geniet van de ontmoeting, maar blijf op 25 meter afstand. Zeker als er kleintjes bij zijn! Doorkruis geen kuddes.

Meer inspiratie