Wandelroute Plofsluis en Fort de Batterijen, Utrecht
iddenin Utrecht vind je een oase van rust: langs de plofsluis en Fort de Batterijen. Een wandelroute langs fruitbomen, meanderend rivierwater en belangrijke historische kenmerken, zoals deze bijzonderheden die bij de Nieuwe Hollandse Waterlinie toebehoren. Ook buiten historie is er veel moois te ontdekken: zoals sporen van de bever. Natuur, stad en historie in één.
Lengte
6 km
Routekleur
Knooppuntenpaaltjes
Vertrekpunt en parkeren
TOP Laagraven, Nieuwegein
Wandelroute langs de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Om meteen eerlijk te starten: deze wandelroute is grotendeels verhard. Hij gaat langs hoofdwegen, over fietspaden en dijken. Is dat erg? Niet als je houdt van een dynamische omgeving met verschillende (stads)geluiden. Wij hebben ons er niet erg aan gestoord, maar als je verwacht dat dit een wandelroute is door de stille natuur van Utrecht kun je beter een andere route nemen.
Dynamische route langs de plofsluis en Fort de Batterijen
Wat je wel kunt verwachten? Afgelegen boomgaarden, historische herkenningspunten met een bijzonder verhaal, grote variatie aan watervogels en goed gemarkeerde punten. Maar dus ook veel fietsers, bewoond gebied en zelfs hier en daar langskomende auto’s. Het is een makkelijk te volgen route. De wandelroute is aangegeven met knooppuntenpaaltjes en via de app van Routes in Utrecht kun je de route makkelijk volgen. Op volgorde zijn de knooppunten:
71 – 28 – 21 – 22 – 23 – 19
Om meteen eerlijk te starten: deze wandelroute is grotendeels verhard
Startpunt wandelroute TOP Laagraven
De wandelroute start bij TOP Laagraven in Nieuwegein. Je kunt hier je auto gratis parkeren en zeker in de naseizoenen is het heerlijk rustig. Vanuit daar loop je via de grote weg langs kassen en richting Kasteel Heemstede. Eigenlijk vond ik de route na Kasteel Heemstede het mooist, daarvoor is het nog relatief stads. Na Kasteel Heemstede loop je weliswaar op fietspad, maar kom je vanalles tegen. Waaronder de plofsluis.
Deze wandelroute komt langs de plofsluis. Grote kans dat je hier nog nooit van gehoord hebt
Plofsluis, onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Deze wandelroute komt langs de plofsluis. Grote kans dat je hier nog nooit van gehoord hebt. Zonde, want deze reus is niet-te-missen. Letterlijk. Deze wandelroute door het buitengebied van Utrecht leidt je langs het Amsterdam-Rijnkanaal, waaraan deze plofsluis gevestigd is.
Inundatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Een klein beetje achtergrondinfo: bij dreigend trommelvuur konden de natuurgebieden grofweg tussen Muiden en de Biesbosch onder water gezet worden, zodat vijanden ons niet konden naderen. Dit proces noem je inunderen. De plofsluis voorkwam dat het water uit de omliggende gebieden bij inundatie via het kanaal zou wegstromen.
Mooiste wandelroutes Nieuwe Hollandse Waterlinie
Er zijn tal van prachtige wandelroutes langs de unieke bouwwerken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Ik schreef een top 5 van de mooiste wandelingen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Van Fort bij Vechten, de bierbrouwerij van Fort Everdingen, het Verdronken Bos en de geheimen van de doorgezaagde bunker.
De plofsluis voorkwam dat het water uit de omliggende gebieden bij inundatie via het kanaal zou wegstromen
Plofsluis: meest unieke van Nederland
Toch is deze plofsluis bijzonderder dan je denkt. Het is wereldwijd de enige sluis die bij ontploffing wordt geactiveerd. De sluis bestaat uit 5 betonnen compartimenten boven het water met een (relatief) zwakke bodem. In die compartimenten die hol zijn, kon wel tot 40.000 kg zand, grind en puin worden opgeslagen. Bij oorlogsdreiging kon men dan de bodem laten ontploffen, waardoor de inhoud van de plofsluis in het Amsterdam-Rijnkanaal zou storten. En een ‘fijne’ extra: het losgeslagen puin zorgde dan weer voor extra versteviging van de keersluis.
Fort de Batterijen
Na de plofsluis wandel je over de Heemsteedsekanaaldijk, langs het Amsterdam-Rijnkanaal richting Fort de Batterijen. Weer zo’n parel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Fort de Batterijen is als een eiland in het midden van het land. Koning Willem 1 besloot in 1815 tot de aanleg van verdedigingswerk Fort de Batterijen. Wallen, sluizen, forten en batterijen: alles werd uit de kast gehaald om het land te verdedigen. Door telkens nieuwe militaire uitvindingen, moesten ook de forten vernieuwen. Fort de Batterijen is één van die nieuwere verdedigingswerken.
Inspirerende evenementenlocatie
Fort de Batterijen is onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Deze waterlinie deed dienst tot 1940; daarna raakten vele delen van de linie in verval. Niet alleen Fort de Batterijen maar ook tal van anderen forten verloren hun charme. In 2015 werd het fort te koop aangeboden, daarna is Fort de Batterijen omgebouwd tot inspirerende evenementenlocatie waar je sinds 2020 ook kunt trouwen.
Lunch na de wandelroute
Vanaf Fort de Batterijen loop je terug langs het inundatiekanaal, langs het bosgebied RegioWout en kom je terug bij de auto. Een hapje eten kan bij Down Under – een locatie voor watersport, recreatie en horeca.
Fort de Batterijen is onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Alles op een rijtje
Wandelroute
Plofsluis via de Batterijen
Lengte
6 km
Soort wandeling
Start- en eindpunt
TOP Laagraven, Nieuwegein (gratis)
Horeca
Honden
Toegestaan, mits aangelijnd
Praktische tips
- De route is grotendeels verhard, prima te bewandelen met een kinderwagen of rolstoel
- Fort de Batterijen is alleen open tijdens evenementen of andere bijzonderheden
- Deze wandelroute leidt je door stadsgebied, voor wandelingen in de stille natuur kun je beter iets anders kiezen
