hollands glorie

Wandeling Het Verscholen Dorp in Vierhouten, Veluwe

14 september 2021

eze wandeling gaat naar Het Verscholen Dorp in Vierhouten. Diep in de donkere bossen van het dorp Vierhouten op de Veluwe, heeft zich tijdens de Tweede Wereldoorlog een verschrikkelijk drama afgespeeld. Hier vestigde zich ‘Het Verscholen Dorp’, een onderduikplek waar gedurende anderhalf jaar 80 tot 100 verzetslieden, onderduikers, Joden, geallieerden en zelfs een gedeserteerde Duitse militair onderdak vonden.

Lengte

6,7 km

Routekleur

Donkerblauw

Vertrekpunt en parkeren

Parkeerplaats ‘Speelweide’ aan de Tongerenseweg (gratis)

Wandelen over Het Verscholen Dorp

Het Verscholen Dorp in Vierhouten is tegenwoordig een plek waar je meer leert van deze schuilplaats. Momenteel vind je op Het Verscholen Dorp nog vier nagebouwde hutten, die een indruk geven hoe de onderduikerskampen eruit zagen.

Het Verscholen Dorp, Veluwe

Dit onderduikerskamp middenin de Veluwse bossen bestond uit in totaal negen bovengrondse en ondergrondse hutten. Het Verscholen Dorp heeft bestaan van februari 1943 tot eind oktober 1944. In oktober 1944 wordt het door de nazi’s ontdekt, met verschrikkelijke gevolgen voor de onderduikers van Het Verscholen Dorp.

Het Verscholen Dorp was anderhalf jaar lang de basis voor 80 tot 100 onderduikers, variërend van nationaliteit en leeftijd.

Hendrik Mouwenveld

Wij hebben de wandelroute ‘Hendrik Mouwenveldroute’ van 6,7 km gelopen, deze komt langs Het Verscholen Dorp. Om Het Verscholen Dorp te vinden, kun je bij de parkeerplaats ook de grote zandweg rechtdoor volgen en in tegengestelde richting de blauwe borden volgen. Dan kom je na 20 minuten wandelen bij Het Verscholen Dorp uit.

Geschiedenis van Het Verscholen Dorp

Het Verscholen Dorp was anderhalf jaar lang de basis voor 80 tot 100 onderduikers, variërend van nationaliteit en leeftijd. De onderduikers kregen zaken als voeding en water (toen er nog geen pomp was) van koeriers. Dat werd aangeschaft via gestolen bonkaarten van het verzet.

Onderduikers in het Verscholen Dorp

Overdag mochten de onderduikers naar buiten, maar waren daarbij verplicht om uitsluitend in hun eigen ‘bosvak’ te blijven en in absolute stilte. Praten ging niet, dan was er kans dat ze gehoord zouden worden. Alleen in het donker, wanneer de kans kleiner was om verraden te worden, mochten ze langs gaan bij de andere hutten om voedsel of water te halen.

Mentaal erg zwaar

Dat ging niet zonder slag of stoot. Vele onderduikers kregen het mentaal zwaar. Ze werden zenuwachtig, hadden hun emoties niet onder controle, werden angstig of agressief. Dit alles natuurlijk door de strenge regels die er gelden in die tijd om naar niet ontdekt te worden.

Verraad van Het Verscholen Dorp

Eind oktober van 1944 werd Het Verscholen Dorp per toeval ontdekt door twee jagende SS’ers. Ze vingen geluiden op van zagende personen en ontdekten een jongen die het terrein overstak. Ze ondervroegen de jongen en haalden troepen versterking. Dat was de ontdekking van Het Verscholen Dorp.

Ter herinnering aan het kamp

De meeste bewoners (ongeveer 83) slaagden erin om te ontsnappen. Acht werden er gevangengenomen. Acht anderen werden gefusilleerd. Zes aan de Tongerenseweg en twee onderaan de heuvel bj kamphuis de Paasheuvel. Ter herinnering aan deze dappere onderduikers is in 1995 een gedenksteen geplaatst aan de Tongerenseweg. Deze staat ongeveer op de plek waar het drama zich heeft afgespeeld. Nabij de hutten van Het Verscholen Dorp is tevens in 1970 een grote kei geplaatst met inscriptie, ter herinnering aan het kamp.

Eind oktober van 1944 werd Het Verscholen Dorp per toeval ontdekt door twee jagende SS’ers.

Wandelen langs historie van Het Verscholen Dorp

De wandelroute ‘Hendrik Mouwenveldroute’ van 6,7 km komt zowel langs de hutten van Het Verscholen Dorp als de herdenkingsstenen aan de Tongerenseweg. Je kunt deze wandelroute ook bewandelen op je eigen manier. Parkeer de auto op de parkeerplaats ‘Speelweide’ aan de Tongerenseweg en wandel op de grote zandweg. Je hebt dan de mogelijkheid om één van de boswegen aan je rechterkant in te gaan. Vanaf daar start je de navigatie (bijv. via Google Maps op je telefoon) naar Het Verscholen Dorp en is het nog zo’n 20 minuten wandelen.

Alles op een rijtje

 4.3/5

Wandelroute

Hendrik Mouwenveldroute

Lengte

6,7 km

Soort wandeling

Paaltjeswandeling

Start- en eindpunt

Parkeerplaats ‘Speelweide’ aan de Tongerenseweg (gratis)

Horeca

Geen

Honden

Toegestaan, mits aangelijnd

Praktische tips

Er leven in deze bossen veel wilde dieren; blijf op afstand en stoor ze niet.
Het onderduikersdorp is van grote historische waarde, ga respectvol om met de hutten.
Er is ook een wandelroute van 21 km. Lees er hier meer over.