n het NPO-programma ‘Het Verhaal van Nederland’ reis je mee met de oorspronkelijke bewoners van ons land. Van prehistorie tot de Romeinse Tijd en van de Gouden Eeuw tot de tijd van dappere ridders en grote kastelen. In ‘Het Verhaal van Nederland’ ontdekken we ons eigen land. Want, weten we eigenlijk hoe ons land is ontstaan? Waar komen we vandaan? En wie waren historisch gezien de belangrijkste personen in ons land? Oude tijden herleven vanuit de personages, maar ook historici, experts en archeologen komen aan het woord. Acteur Daan Schuurmans onderbreekt de scènes op een prettige manier met indrukwekkende achtergrondinformatie. Deze tweede aflevering staat in het teken van Romeinen en Bataven.
De verhalen uit ‘Het Verhaal van Nederland’ gaan langs prachtige wandelingen in Nederland, versterkt door de Podwalk – de podcast speciaal geproduceerd voor deze serie. Ik neem je in deze blog graag mee door de afleveringen van ‘Het Verhaal van Nederland’ én de bijbehorende wandelroutes die bij deze aflevering horen.
Het Verhaal van Nederland - Romeinen en Bataven
De tijd van de Romeinen begint ongeveer 50 jaar v. Chr., wanneer ons land veel land en klei kent. Boerenfamilies bleven doorgaans rond dezelfde plek wonen, generaties lang, totdat de boerderij vervallen was. Ze bouwden een nieuwe boerderij in de buurt, verplaatsen het vee en woonden zo eeuwenlang samen. Ze worden de Germanen genoemd en in geschiedenisboeken veelal beschreven als barbaren.
Woest volk
Zo zouden de Germanen bekend staan als een woest volk, met wilde haren en bebloede berenvellen. Ze zouden onnozele schipbreukelingen zijn en eruit zien als een ongewassen volk. Germanen dragen broeken en lange haren. Het is overduidelijk dat Caesar geen plek ziet voor deze ‘beesten’ in het Romeinse Rijk. Klinkt logisch, toch?
Germanen in Het Verhaal van Nederland
Zo logisch was dit niet. Want zoals we nu weten, hield Caesar nogal van overdrijven. De Germanen waren niet één volk, maar bestonden uit verschillende stammen. En hoewel wij ze vaak voor ons zien als een wild, ongeschoren en ongewassen volk, waren ze dit zeker niet.
Modern voor hun tijd
Sterker nog: voor die tijd liepen de Germanen er erg modern bij voor hun tijd. Zo liepen de Germanen in strakke, nauwsluitende kleding. Een beetje als de skinny jeans van nu. Wijde gewaden werden gezien als niet verfijnd. Kleurrijke stoffen en gedetailleerde linnendoeken waren populair bij vrouwen. Hoe mooier, hoe beter. Waar komt dan het verhaal van de ruige, ongewassen Germanen vandaan? Drie keer raden: Julius Caesar.
Julius Caesar, een roemrucht generaal
Caesar (ca. 100-44 v.Chr.) beschreef trots over zijn verovering van Gallië (ca. 58 tot 50 v.Chr.). Hij beschrijft zijn daden openhartig in het boek ‘De Bello Gallico’ (Over de Gallische Oorlog). In het boek overtuigt hij dat de Gallische oorlog bittere noodzaak was.
Militaire campagnes
Hij beschrijft uitgebreid de militaire campagnes in België, Frankrijk en Zuid-Nederland. Je zou kunnen zeggen dat het boek een eerste beschrijving van Nederland is, een geografie. Maar wie tussen de regels doorleest, ziet ook dat Caesar hield van overdrijven en feiten verdraaien in zijn eigen voordeel.
Wandelen in Nationaal Park Gran Paradiso – Cogne
W andelen in Nationaal Park Gran Paradiso staat gelijk aan het wandelen in een natuurparadijs. Hier vind je groepen steenbokken,
Wandeling Udine – Lago di Fusine Superiore en Lago di Fusine Inferiore
E Het is heerlijk rustig wandelen rond de Italiaanse meren van Lago di Fusine. Een hidden gem, zou je gerust
De Rijn: Noordgrens van het Romeinse Rijk
In de tijd van Julius Caesar was de Rijn de noordgrens van het Romeinse Rijk. Onder de grens wonen de Galliërs, boven de grens wonen de Germanen. Het volk dat door Julius Caesar wordt uitgespuugd. Caesar wil alle Germanen weg hebben uit het grensgebied, dus wordt er een plan bedacht: ze worden wreed verdreven.
Briljant generaal? Of toch niet?
Veel Germanen worden gedood, anderen vluchten of worden verkocht als slaaf. Caesar laat akkers branden en vee slachten. Tussen de Maas en Waal, over een lengte van 3 km, zijn in het verleden veel botten en schedels teruggevonden die dit verhaal over Caesar ondersteunen. Caesar mag dan wel een briljant generaal worden genoemd, maar was absoluut geen lievertje.
Het Verhaal van Nederland: Romeinen vs. Bataven
De Romeinen waren nogal trots op hun overwinningen. Ze voelden zich de koning in het Rijk, hoewel Caesar steeds meer de dictator uithing. Tot ergernis van de Romeinse senatoren: zij zijn meer van het overleggen. Ondertussen vestigde zich een nieuw volk onder de grensgebieden van de Rijn: de Bataven.
Formidabele krijgers
De Romeinen haalden ze naar die kant van de Rijn om lege gebieden op te laten vullen. Dat het daar leeg stond was geen verrassing: Caesar had nog niet lang geleden in de Gallische Oorlog de twee stammen vermoord die hier leefden. In hun plaats kwamen dus de Bataven. Van wat we nu weten, waren de Bataven een elitegroep, met paard en wapen. De Romeinen gebruikten ze graag als buffer in hun leger, tegen de vijandelijke Germanen. Hoewel ze dus mochten wonen op het grondgebied van de Romeinen, moesten de Bataven wel bovengemiddeld veel soldaten leveren. In al die jaren verkregen ze de status van formidabele krijgers.
De Bataafse opstand
In 69 na Chr. begon de Bataafse Opstand: een strijd tussen de Bataven en de Romeinen. De Bataven kwamen in opstand, onder leiding van hun leider Julius Civilis. Een leider met een lange staat van dienst: hij had behoorlijk wat aanzien gecreëerd door zijn jarenlange ervaring als officier in het Romeinse leger. Civilis beraamde een opstand tegen de Romeinen om te voorkomen dat er Bataafse soldaten naar Rome werden gestuurd. Door zijn ervaring wist hij maar al te goed hoe hij de Romeinen het best kon aanvallen. Romeinse legerkampen werden afgebrand, zijn succes leek oneindig.
Einde Bataafse Opstand
Hoewel de Bataven succesvol leken in hun overwinningen op de Romeinse legioenen, slaagde een groot Romeins leger gestuurd door de nieuwe keizer Vespasianus de opstand neer te slaan. De toestand stabiliseerde. De Bataafse Opstand was beëindigd.
Podwalk 'Het Verhaal van Nederland'
De makers van ‘Het Verhaal van Nederland’ hebben naast de aflevering ook een Podwalk gemaakt, een podcast over het gebied waar de aflevering over gaat. In deze Podwalk neemt Daan Schuurmans je mee op locatie mee op reis door de geschiedenis. Onder meer aan de hand van gebouwen, monumenten en natuur vertelt hij wat daar aan historie heeft afgespeeld.
Podwalks zijn 10 gps-gestuurde wandelverhalen door heel Nederland. Onder meer door Anloo, Nijmegen, Dokkum, Muiden, Deventer, Brielle, Hoorn, Hattem, Veenhuizen en Vucht.
Alles op een rijtje
Wandelroute
Nijmegen – De Romeinse Stad
Lengte
5 km
Soort wandeling
Start- en eindpunt
Parkeerplaats Oosterhoutsedijk 42 (gratis)
Horeca
In de binnenstad van Nijmegen
Honden
Toegestaan, mits aangelijnd
Praktische tips
- De app is gps-gestuurd, dat betekent dat je de podcast alleen op locatie kan luisteren. Je kan de podcast dus niet thuis beluisteren.
- Download de gratis Podwalk App Het Verhaal van Nederland in de App Store of Play Store.
- De route voert je langs sporen uit de Romeinse tijd in Nederland, met de rust van de rivier aan de ene kant en de gezellige drukte van de stad aan de andere kant.
